5.Sınıf Üslü Sayılar

[EmSaLSiZ]

BİR SAYININ KARESİ
Sayıların kendisi ile çarpımını üslü şekilde gösterebiliriz. Bir sayının yan yana iki kez yazılıp çarpılmasına o sayının karesi denir.
62 sayısını "Altının karesi" diye okuruz.
6’nın üstündeki 2 sayısı iki tane 6'nın yan yana yazılıp çarpılacağını gösterir.
62 = 6 x 6
= 36’dır.
BİR SAYININ KÜPÜ
Bir sayının yan yana üç kez yazılıp çarpılmasına o sayının küpü denir.
Örneğin, 4 sayısını üç kez yan yana yazıp çarptığımızda;
4 x 4 x 4 = 43 şeklinde de gösterebiliriz.
43 sayısını "Dördün küpü" diye okuruz.
KARESEL SAYILAR
Bir doğal sayının karesi şeklinde yazılabilen sayılara karesel sayı denir.
32 = 3 x 3 = 9
42 = 4 x 4 = 16
52 = 5 x 5 = 25
92 = 9 x 9 = 81
Yukarıdaki örneklere göre, 9, 16, 25 ve 81 sayıları karesel sayılardır.
EK BİLGİ
Aşağıdaki bilgiler müfredatta yer almaz iken birçok okulda gösterilmektedir. Bu nedenle ek bilgi olarak açıklanmıştır.


ÜSLÜ SAYILAR
Yandaki şekilde verilen 34 üslü sayısında;
tabandaki sayı 3, üs ise 4'tür.
Üstteki sayı tabandaki sayının kaç kez çarpılacağını gösterir.
34 üslü sayısının açılımı;
34 = 3 x 3 x 3 x 3 
34 = 3 x 3 x 3 x 3 = 81 dir.
34 üslü sayısının sayısal değeri 81 dir.
Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz. Bütün üslü sayılarda üstteki sayı, tabandaki (alttaki) sayının kaç kez çarpılacağını göstermektedir.
1) 25 = 2 x 2 x 2 x 2 x 2 = 32
2) 54 = 5 x 5 x 5 x 5 = 625
3) 45 = 4 x 4 x 4 x 4 x 4 = 1024
Çarpım şeklindeki sayıları üslü sayı olarak yazma;
Çarpılan sayı adedi üsse yazılır.
1) 7 x 7 x 7 x 7 x 7 = ?
5 tane 7 nin çarpımı 75 şeklinde gösterilir.
2) 5 x 5 x 5 x 5 x 5 x 5 x 5 = ?
7 tane 5 in çarpımı 57 şeklinde gösterilir.
3) 9 x 9 x 9 x 9 x 9 x 9 = ?
6 tane 9 un çarpımı 96 şeklinde gösterilir.
Konuyu daha iyi kavramanız için hazırladığımız;