03-01-2015 Saat: 20:18
Soğuk savaş;’’ikinci dünya savaşından sonra savaştan galip çıkmış iki büyük devlet ve bu devletlerin çevresinde kümelenmiş küçük devletler arasında anlaşmazlık, ve çatışmaların doğrudan birbirlerine karşı silah kullanılmadan sürdürüldüğü belli bir tarihsel döneme verilen addır’’.1
Soğuk savaş, aynı zaman da ülkeler arasında anlaşma kuralları yaratılmasına ve ilişkilerin bir düzen içinde gücün sınırlanılarak yürütülmesine olanak sağlayacak temel yöntem olan diplomasinin, iki blok arasında hemen ortadan kaçtığı bir dönemdi. Kuralları oluşturacak , ve işletecek diplomasi, yerini güç ilişkilerine bırakmıştı. Gerçi karşıt blok ülkeleri arasında diplomatik ilişkiler vardı ve her iki blok üyelerinin karşı tarafta diplomatları bulunuyordu, ama diplomasi bir yöntem olarak gerçek işlevini yitirmişti. Soğuk savaş henüz düzeni kurulamamış savaş sonrası Avrupa’sının karışıklık ortamının bir ürünü durumundaydı. İşte bloklar arasında ki bu güç ilişkisi ve karışıklı ortamı, ikinci dünya savası sonrası döneminin ilk yirmi yılının temel özelliği dır. 2
İkinci dünya savası tarihin gördüğü en kötü savaşlardan biri olmuştur ülkeler yanmış, yıkılmış. Ve milyonlarca insan ölmüştür. Savaşın etkilerini hissetmeyen hiçbir ülke ve toplum kalmamıştır . fakat nevam ki altı yıllık bu dönemden sonra dünyanın ve insanlığın barışa hemen kavuşması mümkün olmamıştır. Milletler arası mücadeleler, büyük devletlerin çatışması ve yerel savaşlar insanlığı zaman zaman üçüncü bir dünya savaşının eşiğine getirmiştir. böyle bir sıcak savaş patlak vermemiştir, ama barış ta olmamıştır. Dünya bir soğuk savaş atmosferi içinde heyecanlı bir on beş yıl geçirmek zorunda kalmıştır.
Soğuk savaşın ayrıntılarına girmeden önce,bir başka önemli noktaya değinmek gerekiyor.Bu da II.Dünya savaşından sonraki dünyanın aldığı yeni şekil ve dünyayı şekillendiren yeni faktörlerdir.
Nasıl ki I.dünya savaşından sonraki dünya,19yy’ın dünyasından farklı olmuş ise 1945’ten sonraki dünyada 1918’in dünyasında çok farklı bir yapıda olmuştur.bu faktörler,bundan sonraki uluslar arası ilişkilerin zeminini oluşturacaktır.3
1-savaştan sonra dünya politikasına iki yeni kuvvet’’süper devlet(super power)’’denen ABD ile SSCB hakim olmuştur.savaştan sonra ABD 1823 yılında Monroe Doktrini* ile gizlendiği yalnızcılık politikasını terk ederek bir dünya devleti olmuş ve milletler arası politika da birinci plana geçmiştir.
1917 İhtilalinden sonra II.Dünya savaşına kadar çekingen bir politika takip eden Rusya da bu tarihten sonra takip ettiği aktif,yayılmacı ve emperyalist politikanın dışında gerçekleştirdiği teknolojik gelişme ile de o da birinci plana geçmiştir.Daha önce uluslararası ilişkilerin başlıca ağırlık noktaları olan galip devletler İngiltere ve Fransa ile yenik devletler İtalya,Almanya ve Japonya’nın kendilerini toparlamaları uzun zaman alacaktır.Toparlandıkları zamanda ikinci planda kalacaklardır.
Kısacası,savaştan sonra uluslar arası politikanın yapısı değişmiş ve ikili bir yapı ortaya çıkmıştır.
2-Sovyetlerin sivrilmesinin bir önemli sonucu da ilk olarak uluslar arası ilişkilere doktrin ve ideoloji unsurlarının girmesidir.Sovyet sistemi Dünya Proleter İktidarı gibi Komünizmin bütün dünya da hakim kılmak isteyen bir doktrine dayandığından savaştan sonra Sovyet dış politikası tamamen bu hedefe yönelmiş ve bu da uluslar arası politikaya doktrin ve ideoloji unsurlarının girmesine sebep olmuştur.Bu düzenin karşısında olan ülkeler Rusya’nın Komünizmi tüm dünyaya yayma çabalarına karşı koyunca uluslar arası ilişkilerin konusu,farklı dünya görüşlerinin çatışması ve hürriyet düzeni ile otoriter Komünist düzenin mücadelesi haline gelmiştir.Böyle bir durum ilk defa ortaya çıkmaktaydı.
3-Günümüz Dünyasının en önemli gelişmelerinden biriside Sömürgeciliğin tasfiyesidir.1956 da Afrika da bağımsız devlet sayısı 6 iken günümüzde 50’yi aşmaktadır.Sömürgelerin bağımsızlıklarını kazanmaları ise Milletlerarası politikaya üçüncü blok,üçüncü dünya ülkeleri veya bağlantısızlar bloku denen yeni bir kuvvetin girmesi sonucunu vermiştir.
Soğuk savaş, aynı zaman da ülkeler arasında anlaşma kuralları yaratılmasına ve ilişkilerin bir düzen içinde gücün sınırlanılarak yürütülmesine olanak sağlayacak temel yöntem olan diplomasinin, iki blok arasında hemen ortadan kaçtığı bir dönemdi. Kuralları oluşturacak , ve işletecek diplomasi, yerini güç ilişkilerine bırakmıştı. Gerçi karşıt blok ülkeleri arasında diplomatik ilişkiler vardı ve her iki blok üyelerinin karşı tarafta diplomatları bulunuyordu, ama diplomasi bir yöntem olarak gerçek işlevini yitirmişti. Soğuk savaş henüz düzeni kurulamamış savaş sonrası Avrupa’sının karışıklık ortamının bir ürünü durumundaydı. İşte bloklar arasında ki bu güç ilişkisi ve karışıklı ortamı, ikinci dünya savası sonrası döneminin ilk yirmi yılının temel özelliği dır. 2
İkinci dünya savası tarihin gördüğü en kötü savaşlardan biri olmuştur ülkeler yanmış, yıkılmış. Ve milyonlarca insan ölmüştür. Savaşın etkilerini hissetmeyen hiçbir ülke ve toplum kalmamıştır . fakat nevam ki altı yıllık bu dönemden sonra dünyanın ve insanlığın barışa hemen kavuşması mümkün olmamıştır. Milletler arası mücadeleler, büyük devletlerin çatışması ve yerel savaşlar insanlığı zaman zaman üçüncü bir dünya savaşının eşiğine getirmiştir. böyle bir sıcak savaş patlak vermemiştir, ama barış ta olmamıştır. Dünya bir soğuk savaş atmosferi içinde heyecanlı bir on beş yıl geçirmek zorunda kalmıştır.
Soğuk savaşın ayrıntılarına girmeden önce,bir başka önemli noktaya değinmek gerekiyor.Bu da II.Dünya savaşından sonraki dünyanın aldığı yeni şekil ve dünyayı şekillendiren yeni faktörlerdir.
Nasıl ki I.dünya savaşından sonraki dünya,19yy’ın dünyasından farklı olmuş ise 1945’ten sonraki dünyada 1918’in dünyasında çok farklı bir yapıda olmuştur.bu faktörler,bundan sonraki uluslar arası ilişkilerin zeminini oluşturacaktır.3
1-savaştan sonra dünya politikasına iki yeni kuvvet’’süper devlet(super power)’’denen ABD ile SSCB hakim olmuştur.savaştan sonra ABD 1823 yılında Monroe Doktrini* ile gizlendiği yalnızcılık politikasını terk ederek bir dünya devleti olmuş ve milletler arası politika da birinci plana geçmiştir.
1917 İhtilalinden sonra II.Dünya savaşına kadar çekingen bir politika takip eden Rusya da bu tarihten sonra takip ettiği aktif,yayılmacı ve emperyalist politikanın dışında gerçekleştirdiği teknolojik gelişme ile de o da birinci plana geçmiştir.Daha önce uluslararası ilişkilerin başlıca ağırlık noktaları olan galip devletler İngiltere ve Fransa ile yenik devletler İtalya,Almanya ve Japonya’nın kendilerini toparlamaları uzun zaman alacaktır.Toparlandıkları zamanda ikinci planda kalacaklardır.
Kısacası,savaştan sonra uluslar arası politikanın yapısı değişmiş ve ikili bir yapı ortaya çıkmıştır.
2-Sovyetlerin sivrilmesinin bir önemli sonucu da ilk olarak uluslar arası ilişkilere doktrin ve ideoloji unsurlarının girmesidir.Sovyet sistemi Dünya Proleter İktidarı gibi Komünizmin bütün dünya da hakim kılmak isteyen bir doktrine dayandığından savaştan sonra Sovyet dış politikası tamamen bu hedefe yönelmiş ve bu da uluslar arası politikaya doktrin ve ideoloji unsurlarının girmesine sebep olmuştur.Bu düzenin karşısında olan ülkeler Rusya’nın Komünizmi tüm dünyaya yayma çabalarına karşı koyunca uluslar arası ilişkilerin konusu,farklı dünya görüşlerinin çatışması ve hürriyet düzeni ile otoriter Komünist düzenin mücadelesi haline gelmiştir.Böyle bir durum ilk defa ortaya çıkmaktaydı.
3-Günümüz Dünyasının en önemli gelişmelerinden biriside Sömürgeciliğin tasfiyesidir.1956 da Afrika da bağımsız devlet sayısı 6 iken günümüzde 50’yi aşmaktadır.Sömürgelerin bağımsızlıklarını kazanmaları ise Milletlerarası politikaya üçüncü blok,üçüncü dünya ülkeleri veya bağlantısızlar bloku denen yeni bir kuvvetin girmesi sonucunu vermiştir.